De voedselzandloper

De Voedselzandloper als alternatief voor een gezond leven. De voedselzandloper werd ontwikkeld door de Belgische arts Kris Verburgh, die inmiddels als “voedingsgoeroe” bekend staat. Van zijn hand is het boek “De Voedselzandloper” uit 2012 waarin hij gezondheid en gewichtsverlies benadert vanuit de wetenschap van het verouderingsproces, de biogerontologie. Dr. Verburgh uit in zijn boek kritiek op de Nederlandse “Schijf van Vijf” die al jaren wordt gehanteerd als graadmeter voor gezond eten. Verburgh is van mening dat de Schijf van Vijf teveel nadruk legt op granen, vlees en melk en daarmee in dienst staat van de landbouw- en voedingsindustrie. De meningen over de Voedselzandloper zijn verdeeld, het Nederlandse Voedingscentrum is kritisch over deze methode.

Wat is de voedselzandloper?

De voedselzandloper bestaat uit twee driehoeken. In de bovenste driehoek staan voedingsproducten die volgens de bedenker beter kunnen worden vermeden. In de onderste driehoek staan de voedingsmiddelen die zorgen voor een gezond en lang leven en bovendien bereik je gewichtsverlies als je je beperkt tot deze producten.

De gezonde driehoek

De onderste driehoek bestaat uit zes treden. Hierin worden de voedingsmiddelen genoemd die volgens deze methode gezond zijn.

Trede 1 bevat verschillende dranken: water, rode wijn, gemberthee, groene en witte theesoorten, verse fruitsappen en plantaardige melk. Dr. Verburgh raadt aan om hier veel van te drinken. Dranken als koffie, andere theesoorten en frisdrank moeten worden gemeden.

Trede 2 bevat groente, fruit, peulvruchten, paddenstoelen en havermoutpap. Deze voedingsmiddelen dienen volgens de Voedselzandloper als vervanging van rijst, pasta, brood en aardappelen. Volgens het Voedingscentrum bevat deze aanbeveling een tegenstrijdigheid. Er wordt namelijk geadviseerd om producten te eten die een lage Glycenische index. Dit is een graadmeter voor de snelheid waarmee het bloedsuikergehalte in het lichaam stijgt na het eten van koolhydraten. Brood heeft een lage index, maar wordt door de Voedselzandloper afgeraden.

Trede 3 bevat voedingsmiddelen die dienen ter vervanging van gefrituurd voedsel, rood vlees en fastfood moeten vervangen. Aanbevolen wordt om vette vis te eten, tofu, kaas, quorn, eieren en gevogelte. De aanbevolen hoeveelheden in deze trede zijn erg hoog volgens het Voedingscentrum.

Trede 4 beveelt zwarte chocolade, noten en sojapap en –yoghurt aan ter vervanging van zoetigheid zoals koek en snoep. Chocolade met een hoog cacaogehalte heeft inderdaad volgens recente studies een gunstig effect op de bloedvaten. Maar in chocolade, ook de donkere soorten, zitten veelcalorieën en verzadigde vetten die het risico op hart- en vaatziekten juist vergroten.

De voedselzandloper raadt voedingsmiddelen als sauzen, margarine, boter, zout en suiker af. Volgens trede 5 moeten deze worden vervangen door gezonde oliën, suikervervangers en gezonde smaakversterkers. Maar er is geen wetenschappelijk bewijs voor de gunstige effecten die bepaalde suikervervangers zouden opleveren.

In trede 6 wordt tot slot aangeraden om een goede multivitamine te slikken om tekorten van bepaalde vitaminen en mineralen te voorkomen. Maar het Voedingscentrum is van mening dat wanneer je gezond en gevarieerd eet, het gebruik van deze multivitaminen niet nodig is.

De ongezonde driehoek

De bovenste driehoek van de Voedselzandloper bevat de producten die volgens dr. Verburgh moeten worden vermeden. Het gaat dan onder andere om rood vlees, melkproducten, brood, aardappelproducten, rijst en pasta. Er wordt dus veel meer afgeraden dan alleen de voedingsmiddelen die door vrijwel alle voedingsdeskundigen worden genoemd, of in ieder geval met mate te worden gegeten, zoals gebak, snoep en fastfood.

Tip: bekijk nu ook uitgebreide informatie over afvallen in Barendrecht en Hoogeveen of bekijk ook meer informatie over het Raw Food Dieet.

Wat zegt de wetenschap?

Een artikel in de Volkskrant is duidelijk over de wetenschappelijke onderbouwing van de Voedselzandloper. Het is “wetenschappelijke lariekoek” volgens de schrijver van het artikel. In het boek van dr. Verburgh worden verschillende claims genoemd die niet met wetenschappelijk onderzoek en bronvermelding worden onderbouwd. Zo zou leven volgens de Voedselzandloper de kans op een hartinfarct of zelfs borstkanker sterk verminderen en dat patiënten zelfs kunnen genezen van diabetes type 2 door volgens zijn methode te leven. Maar mensen die aan suikerziekte lijden wordt juist aangeraden om brood en aardappels te eten, hetgeen in strijd is met wat de Voedselzandloper aanbeveelt. Deze claims zijn echter niet aangetoond en wekken dus valse verwachtingen. Fruit en groente kunnen onmogelijk als vervanger worden gezien voor brood, aardappelen, rijst en pasta. In deze voedingsmiddelen zitten essentiële voedingsstoffen die in fruit en groente ontbreken.

Ook wordt in het boek sterk de nadruk gelegd op het vooral meer eten van de gezonde producten. Maar hoeveel “meer” wordt niet vermeld. Wanneer je al gewend was om veel vette vis te eten wordt dus alleen aanbevolen om hier vooral nog meer van te nemen. Exacte hoeveelheden worden nauwelijks genoemd, en dit kan volgens het Voedingscentrum leiden tot een te eenzijdige voeding waardoor je belangrijke voedingsstoffen mist.

De populariteit van de voedselzandloper

Ondanks de kritiek geniet de Voedselzandloper een grote populariteit. Op het internet zijn diverse succesverhalen te vinden van mensen die volgens deze methode zijn gaan eten en er volgens eigen zeggen veel baat bij hebben. Ze voelen zich gezonder en zijn veel afgevallen. Er zijn ook verschillende websites waar je recepten kunt vinden die gebaseerd zijn op de Voedselzandloper. Sommige enthousiaste aanhangers van deze manier van leven getuigen erover op het internet.

Hieruit blijkt dat ondanks de bevindingen van sommige wetenschappers er wel degelijk mensen zijn die ervan overtuigd zijn baat te hebben bij het dieet volgens de Voedselzandloper. Maar hoe de effecten voor hen en met name hun gezondheid op de langere termijn gaan uitpakken is natuurlijk nog niet te zeggen. Het boek is nu vier jaar uit dus daar zijn nog geen ervaringen mee. Het wordt afwachten wie er over pakweg 20 jaar gelijk heeft gekregen: der. Kris Verburgh of de criticasters.